UZOQ UMR KO‘RAY DESANGIZ…

Ma’lumki, bugungi kunda uzoq umr ko‘rishning imkoni mavjud va bu har bir insonning o‘ziga bog‘liq. Ya’ni, bunga erishish uchun hayotning shu maqsadga xizmat qiluvchi qator qonunlari borki, sog‘lom va uzoq umr ko‘ray deganlarga ularga amal qilish tavsiya etiladi.

Bilamizki, jamiki mavjudot, jumladan, insoniyat ham tashqi ekologik muhit qurshovida hayot kechiradi. O‘zi yashab turgan muhitga beparvolikning esa inson salomatligiga ta’siri, aniqrog‘i zarari katta. Demak, bundan ma’lum bo‘ladiki, salomatligimiz ko‘p jihatdan tabiat va undagi ekologik muhit bilan belgilanadi. Agar kundalik turmushimizda iste’mol qilayotgan oziq-ovqat mahsulotlarining aksariyat qismi tabiat qo‘ynida yetishtirilishini hisobga olsak, insoniyat tomonidan atrof-muhit va tabiatga yetkazilayotgan zarar oqibatlari boshqacha ko‘rinishda bo‘lsa-da, baribir uning o‘ziga qaytib kelishini tasavvur etish qiyin emas. Sababi, ko‘pgina kasalliklar ayni shu mahsulotlarning tarkibi va sifati buzilishidan kelib chiqishini barchamiz yaxshi bilamiz. Masalan, nitrat moddasini olaylik, u, ayniqsa, yosh organizmga tez ta’sir ko‘rsatuvchi bo‘lib, odam organizmiga singib, bora-bora kamqonlik, gepatit va turli yurak qon-tomir kasalliklarini keltirib chiqaradi. Shu tufayli hozir dunyoda har 3 kishidan biri kamqonlikdan shikoyat qilayotgan bo‘lsa, qariyb 3 milliard inson temir moddasi yetishmovchiligidan aziyat chekmoqda. Yoki yod yetishmovchiligi bilan yuzaga keluvchi xastaliklar oqibatiga nazar tashlasak, bosh miya faoliyatiga salbiy ta’sir, bola tug‘ilguncha va undan keyingi davrdagi aqliy zaiflik ham fikrimizga misol bo‘la oladi. Bundan tashqari, odatda ko‘p uchraydigan buqoqning oldini olishga qaratilgan izlanishlar natijasi ayrim oziq-ovqat mahsulotlari, suv va tuproq tarkibida yod yetishmasligi tufayli yuzaga kelishini ko‘rsatadi. Shuningdek, yod yetishmasligi bilan bog‘liq holatlar katta yoshdagi kishilarda ham, bolalarda ham qalqonsimon bezlar kattalashib ketishiga sabab bo‘ladi.

Shunday ekan, salomatligimizga e’tiborli bo‘lish asnosida Ona zamin musaffoligi, tozaligini asrash nafaqat biz uchun, balki kelajak avlodlarimizni sog‘lom va barkamol etib voyaga yetkazishimizda ham muhim ahamiyatga egadir. Biroq, so‘nggi vaqtlarda ekologiya bilan bog‘liq salbiy holatlar aynan insoniyat ishtiroki orqali vujudga kelayotgani o‘z sog‘lig‘iga befarq bo‘lmagan har bir kishini tashvishlantirishi tabiiy holdir. Bundan ko‘rinadiki, yuqorida aytib o‘tilgan kasalliklarning kelib chiqishi tashqi muhitda ro‘y berayotgan o‘zgarishlar ta’siri bilan bog‘liq ekan, jamiyatda sog‘lom turmush tarzini targ‘ib etish, pirovardida atrof-muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish borasida aholining ekologik savodxonligini oshirish masalasi dolzarb vazifalardan biri bo‘lib qolaveradi. Bu vazifani amalga oshirishga ta’lim-tarbiya tizimida masalaning mazmun-mohiyatini uzluksiz tahlil etish, ekologik inqirozning kelib chiqish sabab va oqibatlarini keng targ‘ib qilish hamda jamiyatning bosh bo‘g‘ini – oilada tushuntirish ishlari olib borish yo‘li bilangina erishish mumkin.

Xalqimizda: "Qush uyasida ko‘rganini qiladi", degan naql bejiz aytilmagan. Shunday ekan, yosh avlod ongida atrof-muhitga bo‘lgan mehr-muhabbatni shakllantirish bu borada olib boriladigan tarbiyaviy ishlarning boshlang‘ich bo‘g‘ini hisoblanadi, zero farzandlarimizga yoshligidan tabiatni sevish, ardoqlash, unga bo‘lgan hurmat tuyg‘ularini singdirib borish har bir ota-onaning vazifasidir. Qolaversa, tabiat va uning boyliklarini kelajak avlod uchun asrab-avaylash har birimizning insoniylik burchimizdir.

Madina MUSAYeVA, Toshkent shahar salomatlik va tibbiy statistika instituti uslubchi shifokori.

Mavzu: uzssgzt.uz

<p></p>
<p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; line-height: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; font-family: "Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">Ma’lumki, bugungi kunda uzoq umr ko‘rishning imkoni mavjud va bu har bir insonning o‘ziga bog‘liq. Ya’ni, bunga erishish uchun hayotning shu maqsadga xizmat qiluvchi qator qonunlari borki, sog‘lom va uzoq umr ko‘ray deganlarga ularga amal qilish tavsiya etiladi.<br /> <br /> Bilamizki, jamiki mavjudot, jumladan, insoniyat ham tashqi ekologik muhit qurshovida hayot kechiradi. O‘zi yashab turgan muhitga beparvolikning esa inson salomatligiga ta’siri, aniqrog‘i zarari katta. Demak, bundan ma’lum bo‘ladiki, salomatligimiz ko‘p jihatdan tabiat va undagi ekologik muhit bilan belgilanadi. Agar kundalik turmushimizda iste’mol qilayotgan oziq-ovqat mahsulotlarining aksariyat qismi tabiat qo‘ynida yetishtirilishini hisobga olsak, insoniyat tomonidan atrof-muhit va tabiatga yetkazilayotgan zarar oqibatlari boshqacha ko‘rinishda bo‘lsa-da, baribir uning o‘ziga qaytib kelishini tasavvur etish qiyin emas. Sababi, ko‘pgina kasalliklar ayni shu mahsulotlarning tarkibi va sifati buzilishidan kelib chiqishini barchamiz yaxshi bilamiz. Masalan, nitrat moddasini olaylik, u, ayniqsa, yosh organizmga tez ta’sir ko‘rsatuvchi bo‘lib, odam organizmiga singib, bora-bora kamqonlik, gepatit va turli yurak qon-tomir kasalliklarini keltirib chiqaradi. Shu tufayli hozir dunyoda har 3 kishidan biri kamqonlikdan shikoyat qilayotgan bo‘lsa, qariyb 3 milliard inson temir moddasi yetishmovchiligidan aziyat chekmoqda. Yoki yod yetishmovchiligi bilan yuzaga keluvchi xastaliklar oqibatiga nazar tashlasak, bosh miya faoliyatiga salbiy ta’sir, bola tug‘ilguncha va undan keyingi davrdagi aqliy zaiflik ham fikrimizga misol bo‘la oladi. Bundan tashqari, odatda ko‘p uchraydigan buqoqning oldini olishga qaratilgan izlanishlar natijasi ayrim oziq-ovqat mahsulotlari, suv va tuproq tarkibida yod yetishmasligi tufayli yuzaga kelishini ko‘rsatadi. Shuningdek, yod yetishmasligi bilan bog‘liq holatlar katta yoshdagi kishilarda ham, bolalarda ham qalqonsimon bezlar kattalashib ketishiga sabab bo‘ladi.&a

0 ta ovoz
Ovoz berish:

UZOQ UMR KO‘RAY DESANGIZ…

SO'NGGI XABARLAR

Tirnoqlar et ichiga o'sishi yoki Onixokriptoz kasalligi tasnifi

Ichki qon ketish tasnifi va davolash

Venoz yetishmovchilik - tomirlar kasalligi

SO'NGGI XABARLAR

Tirnoqlar et ichiga o'sishi yoki Onixokriptoz kasalligi tasnifi

Ichki qon ketish tasnifi va davolash

Venoz yetishmovchilik - tomirlar kasalligi

Yangiliklarga obuna bo'ling